Homo’s zijn dol op luchthavens. Want menige luchthaven is een plek vol escapistische excessen en met een beetje mazzel een lekkermakertje voor wat komen gaat op je reis.

Tekst: Gideon Querido van Frank
Dit artikel verscheen eerder in Winq (zie beneden voor weergave volledig PDF)

Changi Airport, Singapore

Groot, groter, grootst. Dat lijkt het thema van de luchthaven van het kleinste land in Zuidoost-Azië. Alles bij elkaar genomen, beslaat Changhi Airport zo’n 13 vierkante kilometer en verbindt het meer dan tweehonderdvijftig steden en zestig landen met elkaar. Het faciliteert meer dan honderd luchtvaartmaatschappijen en vierhonderd vluchten per week. Hiermee is het de vijfde luchthaven van heel Azië. De drie terminals zijn goed voor zesenzestig miljoen passagiers – er werken zo’n dertigduizend mensen. Met zulke torenhoge getallen wil het oog natuurlijk ook wel wat. Dat is aardig gelukt, want in het prestigieuze Changi (thuishaven van Singapore Airlines) waan je je in een sprookje. Je kan er zwemmen, met een glijbaan van de ene verdieping naar de andere glijden, en genieten van kinetic rain (kinetische regendruppels). Top-design en een slordige honderddertig winkels en restaurants worden afgewisseld met groen: de zogeheten green terminal biedt verschillende tuinen met tweehonderd soorten bloemen en struiken om in te onthaasten (en als je niet uitkijkt je aansluiting te missen). Verantwoord mediteren doe je in de butterfly garden. De vlinders zijn echt, maar kijk wel uit: trap je er een dood, dan betaal je een fikse boete.

Flughafen München Franz Josef Strauß, Duitsland

De luchthaven is niet genoemd naar de zwierige componist (dat was Richard), maar naar de vadsige Duitse CSU-politicus, slagerszoon en voormalige Wehrmachtsoldaat. Dat lijkt weinig goeds te beloven, maar het tegendeel is waar. Flughafen München Franz Josef Strauß – oftewel Munich Airport – is een feest. Architectuur is adembenemend, het herbergt de beste winkels en restaurants (Duits gebak!), het personeel is allercharmant en het wemelt er van blonde jongens in lederhosen. Hierdoor merk je weinig van de drukte (de luchthaven faciliteert zo’n slordige veertig miljoen passagiers per jaar); door alle schoonheid en gemoedelijkheid waant je je op een Beierse alp. Dat landelijke gevoel wordt versterkt door Terminal 2: terwijl Terminal 1 in het teken van winkelen staat, bestaat Terminal 2 uit een reusachtige outdoor area overdekt door een tentachtig, deels transparant, dak. Het hippe Kempinski-hotel (vijf sterren) maakt het plaatje af. Franz Josef Strauß ligt achtentwintigeneenhalve kilometer ten noordoosten van München, met de S-Bahn vanaf het vliegveld ben je er zo.

‘Verantwoord mediteren doe je in de butterfly garden’

Chek Lap Kok Airport, Hong Kong

Het klinkt als een nachtmerrie: Chek Lap Kok, oftewel Hong Kong International Airport, is een van werelds drukste luchthavens met de meer dan honderd vliegtuigmaatschappijen (met honderdtachtig bestemmingen) die er op vliegen. Er werken zo’n vijfenzestigduizend mensen (Chek lap Kok is de thuisbasis van Cathay Pacific, Dragon Air House en Air Hong Kong), het in 1998 opgerichte vliegveld groeit als kolen en faciliteerde afgelopen jaar meer dan zestig miljoen passagiers. Maar het architectenbureau Foster + Partners heeft het onmogelijke mogelijk gemaakt: je merkt als passagier weinig van de mensenmassa’s. Ruimtes zijn weliswaar gigantisch, maar doen denken aan kamers met rustgevende witte muren, hoge plafonds en veel daglicht. Gevolg: jet lag, stress en tig uren vliegen ten spijt, je voelt je helemaal Zen. En dan hebben we het nog geeneens over de fantastische winkels gehad.

King Abdulaziz Airport International Airport, Saoedi Arabië

Dit belachelijk grote vliegveld (vierhonderdvijfenzestig vierkante kilometer) bevindt zich dichtbij de stad Jeddah en Mekka, en dat betekent maar een ding: Islam. De belangrijkste functie van dit vliegveld is het faciliteren van pelgrims. De Koran verplicht elke moslim ten minste een maal in zijn leven op bedevaart te gaan naar de heilige stad Mekka. Met een paar biljoen moslims ter wereld, kan je je voorstellen dat deze luchthaven kolossaal is. Architect Fazlur Rahman Khan heeft de beroemde Hajj-terminal ontworpen als een Kubrick-versie van een dorp in het Midden-Oosten: het dak bestaat uit tweehonderdtwintig ‘tenten’, vervaardigd van wit Teflon-coated glasvezelversterkte kunststof. Hieronder bevindt zich alles wat een vrome moslims zich maar kan wensen, inclusief sjoek, hammam en natuurlijk een moskee. Het beroemde Newyorkse RAFT Architects is benaderd voor een gigantische aanbouw, gebaseerd op de vorm van de maan ter meerdere glorie van de Islam en de profeet Mohammed.

Beijing Capital International Airport, Terminal 3, China

Terminal 3 van de Internationale Luchthaven van Peking (in gebruik sinds 2008 en gebouwd met het oog op de Olympische Spelen) wordt wereldwijd de hemel in geprezen, we kunnen hier maar weinig aan toevoegen. De futuristische terminal bestaat uit een van de grootste gebouwen ooit gemaakt en is het ontwerp van Norman Foster, de Nederlandse bedrijven Royal HaskoningDHV en NACO, Netherlands Airport Consultants. De luchthaven zelf is, na Hartsfield-Jackson Atlanta International Airport, de drukste luchthaven ter wereld. In 2009 werden meer dan zesenzestigmiljoen passagiers vervoerd, in 2012 telde de luchthaven meer dan tachtig miljoen passagiers. Terminal 3 is de parel op de kroon van deze gigantische luchthaven, hoewel het strakke design en de perfect uitgevoerde efficiency, op sommigen iets te anoniem en koud overkomt. Het is ook nooit goed.

‘Jet lag, stress en tig uren vliegen ten spijt, je voelt je helemaal Zen’

Amsterdam Airport Schiphol, Nederland

Wie is er niet groot mee geworden? Van gezellig vliegveld tot wereldluchthaven: Schiphol (of internationaal: Amsterdam Airport Schiphol) was in 2014 met bijna 55 miljoen passagiers de op drie na drukste luchthaven van Europa, na Heathrow, Charles de Gaulle en Frankfurt. Onze nationale trots wil de komende jaren de capaciteit verder uitbreiden naar 65 miljoen passagiers en tussen de 600.000 en 650.000 vluchten per jaar. Om de concurrentie aan te kunnen gaan met Frankfurt en Heathrow worden de pieren ten zuiden van de huidige B-pier uitgebreid en komt er een nieuwe vertrek/aankomsthal in dit gebied. Kosten: een slordige half miljard euro. Schiphol heeft verder grond gereserveerd voor een baan parallel aan de Kaagbaan (pas na 2023 wordt een definitieve beslissing genomen). Met al deze plannen hoopt Schiphol te groeien tot tweede airport van Europa (met Heathrow op de eerste plaats, grote concurrent is Aeropuerto de Madrid Barajas Adolfo Suárez). Maar Schiphol let ook op de kleintjes: voor 49,50 kan je voor maar liefst acht dagen je auto parkeren (op Lang Parkeren P3). En ga je langer dan drie weken op reis? Je betaalt nooit meer dan 99 euro.

Wellington Airport “Rock” Terminal, Nieuw-Zeeland

Hoewel het dichtbij hoofdstad Wellington ligt, wordt deze luchthaven overschaduwd door zijn grote broers Auckland en Christchurch. Er komen voornamelijk backpackers en locals (een kleine zes miljoen per jaar) en dat is te zien ook. Het interieur en algehele beleving is zwaar verwaarloosd – tot voor kort was deze luchthaven typisch Nieuw-Zeelands, dus lekker praktisch en ongedwongen zonder poespas. Niemand die er naar om keek (de veiligheid was immers in orde), totdat het écht pijnlijk werd en de internationale media de luchthaven begonnen te bestempelen als world’s ugliest airport. Hoogste tijd voor een PR-offensief en een grondige make-over. Studio Pacific Architecture ontwierp samen met Warren and Mahoney een nieuwe internationale terminal onder de naam The Rock. Het model (twee ovalen koperen gebouwen die uiteindelijk blauwgroen zullen worden) is gebaseerd op het typisch Nieuw-Zeelandse natuurstenen. Interieur is zowel strak als knus, de gebouwen faciliteren twee keer zoveel mensen als voor de verbouwing, zonder dat het claustrofobisch wordt. Architect Nick Barratt-Boyes noemt het ontwerp ‘ruw, uniek en verwelkomd… typisch Kiwi!’, het ontwerp won in 2011 de prestigieuze Commercial Architecture Award van het New Zealand Institute of Architects.

Tip: doe eens gek en boek een vlucht vanaf een van bovenstaande luchthavens naar het elegante Aéroport de Lyon-Saint-Exupéry in Frankrijk of het strakke Aeropuerto de Bilbao in Spanje (of Aeropuerto de Madrid Barajas). Of iets verder weg: Kansai International Airport in Japan is leuk, Seoul Incheon Airport in Zuid-Korea is nog leuker. Incheon biedt private cubicles (om te slapen),een ijsbaan, een casino, een spa, een museum, en verschillende tuinen met wat circuits voor een partijtje golf tussen de vluchten door.


open pdf